恩施这个地方容易出美女 据说全靠一面“镜子”照耀
| Канна | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||
| ?ылыми топтастыруы | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| Ек?-ес?мд? атауы | ||||||||||||||||||
| Taurotragus oryx (Pallas, 1766) | ||||||||||||||||||
| Синонимдер? | ||||||||||||||||||
|
Species synonymy
|
Канна (лат. Taurotragus oryx) - ?уысм?й?зд?лер т??ымдасыны? б?р т?р?. Канна аша т?я?ты, сар?ыл с?р т?ст?, с?т?орект? жануар.
Канна – Африкада кездесет?н сирек а?. Б?кент??ымдастарды? ?ш?ндег? е? ?р?с?. Ол саванналар да, тропикалы? ормандарда менкендейд?. Каннаны? салма?ы б?р тонна?а дей?н тартса,бойы 2 метрге жетед?,сап сек?лд? ?зын да ?тк?р м?й?з? бар. Каннаны? к?шт? со??ысынан барлы? жырт?ыштар, ?аймы?ып ?алады. Б?л б?кен?? жаратылысы бейб?тш?л?к с?йг?ш, ?ол?а тез ?йренг?ш т?р.[1]
Сырт?ы келбет?
[??деу | ?айнарын ??деу]Т?р?ы 3,5 м, би?кт?г? (шо?ты?ынан) 1,8 м, салма?ы 500 кг -нан 900 кг-?а дей?н, ??йры?ы 60 см. М?й?з? 85 см - дей (еркег?нде де, ?р?ашысында да болады) б?ранда т?р?зд?, мойныны? асты ?укел?.?алы?дау келген иы?тары ж?не ек?ден он беске дей?н алды??ы жа?ында ашы? т?ст? жола?тары болады. Ж?н? сар?ыш - ?о?ыр болып келед?. Ал уа?ыт ?те келе ересек дербестер?нде мойында?ы ж?н? к?кшл - с?р т?ске айналады. Ересек еркетерде мойындарында салбыра?ан тер? ж?не бастарында уыс шаш пайда болады.Жалпы сиыр?а ??сайды, дегенмен ?дем?рек келед?.
?м?р с?рет?н жер?
[??деу | ?айнарын ??деу]Канна Шы?ыс ж?не О?т?ст?к Африкада тарал?ан, ?й?рлен?п ж?ред?, ?р т?рл? ш?птес?н ?с?мд?ктерд?, б?та мен а?аш жапыра?тарын жейд?. 8 жарым, 9 ай к?тер?п 1 б?зау туады. Ет? мен тер?с? пайдаланылады. ?ол?а тез ?йренед?. Б?л жануар т?ул?г?не майлылы?ы 13% 7 л с?т беред?.
Канналар ж?не адамдар
[??деу | ?айнарын ??деу]Канна, шамасы, ?ол?а ?йрет?луде (ежелг? мысырлы?тар оларды ?с?румен айналыс?ан). Оларды? с?т?нде сиыр с?т?мен салыстыр?анда май мен а?уыз концентрациясы ?ш есе к?п ж?не емд?к ?асиет? бар. Сонымен ?атар, оларды? ет?н ж?не тер?с?н пайдалану?а болады. Дегенмен, оларды ?ол?а ?йретуд?? ал?аш?ы ?рекеттер? 20 ?асырды? ая?ында жасала бастады ж?не ?л? де ?арапайым ау?ымда ж?зеге асырылуда. Дегенмен, м?ндай бастамалар табыс?а ?келу? м?мк?н, ?йткен? канндар адамдар?а агрессивт? емес ж?не оларды са?тау кез?нде ?те талап ет?лмейд?. Б?р?атар ?ылыми жарияланымдарда канндар ??йге айналдыру жолында?ы т?р? деп аталады. Адамдарды? ба?ылаусыз а? аулауына байланысты эландар таби?атта сирек кездесет?н жануарлар?а айналды. IUCN олар?а ??ор?ау?а т?уелд?? м?ртебес?н беред?. Е? ?лкен популяциялар б?г?нде 7 мы??а жуы? еланд мекендеген Сере?гет? ш?л?нде т?рады.
Ж?р?с-т?рысы
[??деу | ?айнарын ??деу]Канна жай жануар екен?не ?арамастан, 70 км/са? жылдамды??а дей?н ж?г?ре алады. Сонымен ?атар олар керемет сек?ред?. К?нд?зг? ысты? кез?нде олар а?аштарды? к?ле?кес?нде жатадыда, кешке ?арай орындарынан т?рады. Канна жапыра?пен, кейде ш?ппен ?оректенед? ж?не де алды??ы т?я?тарымен жерд? ?азып онда?ы кейб?р т?птерд? жейд?. Табындары 25 дарадан т?рады, б?ра? ?орша?ан ортаны? жа?дайы жа?сы болса 700 дара?а дей?н ?осы алады.
Дерекк?здер
[??деу | ?айнарын ??деу]- ↑ ?аза? Энциклопедиясы, республикалы? ?ылыми-танмыды?, 2010 жыл ISSN 2078-6727